Hesap makinesi nasıl bulundu? Kim buldu...

İlk hesap makineleri abaküsler idi. 1623 yılında Wilhelm Schickard ilk kez dört işlemi bir arada yapabilen hesap makinesini Almanya’daki Heidelberg Üniversitesinde geliştirdi. Schickard geliştirmiş olduğu araç ile astronomi, matematik, alan ölçümleri, yüz ölçümü hesaplama ve haritacılık işlemlerinde kullanmıştır. Geliştirmiş olduğu cihaz oldukça karmaşık ve herkesin kolaylıkla kullanamayacağı bir çalışma sistemine sahipti.

Yirmi yıl kadar sonra, 1645 yılında Fransız filozof Blaise Pascal, vergi tahsildarı olan babasına yardımcı olmak için bir hesap makinesi tasarladı. 1799 yılına kadar kullanılan bu mekanik aygıt, kadranlarla girilen sayıları toplayıp çıkarıyordu. Gottfried Wilhelm Leibniz 1671 yılında toplama ve dört işlemi yapabilen mekanik bir aygıt geliştirdi. Ancak bu aygıtlar, çok yaygın olarak kullanılmamıştır. Bunlardan yaklaşık bir asır kadar sonra Charles Xavier Thomas’ın bulduğu dört işlemi ve karekök alma işlemini yapabilen Aritmometre, 1970’lere kadar kullanılmış olan mekanik hesap makinelerinin atası olmuştur.

Daha sonra üretilen bu hesap makineleri, ara sonuçları toplayan, eski sonuçların saklanıp gerektiğinde kullanılabilmesini sağlayan, trigonometrik, istatistiksel ve ileri matematik işlevleri içeren ve yazılımlanabilme özellikleri ile daha çok bilgisayarlara benzeyen çok karmaşık elektronik cihazlar hale gelmiştir.

Blaise Pascal’ın (1623-1662) üstün zekalı olduğu çocuk yaşta anlaşılmıştı.

Babası matematikle ilgilenen bir hukukçuydu ve aile dostlarının çoğu tanınmış

matematikçiler olduğu için Pascal küçük yaşta matematiğe ilgi duydu.

Babası, onun önce Latince ve Yunanca öğrenmesini istedi. Pascal dil dersleri yanında

matematikle de ilgileniyordu. Henüz 11 yaşında iken titreşen cisimler ve sesler

hakkında bir makale yazdı.

Ardından, 12 yaşında iken bir üçgenin iç açılarının

iki dik açıya eşit olduğunu kendi yöntemiyle kanıtladı. Pascal Teoremi olarak

bilinen konikler hakkındaki çalışmasını 16 yaşında tamamladı.

Bu makaleyi inceleyen tanınmış filozof ve matematikçi Descartes “bunu 16 yaşındaki çocuk

yazamaz, babası yazmıştır” demişti. Pascal’ın babası makaleyi oğlunun

yazdığına onu zor ikna etti.

Pascal’ın babası kral adına vergi toplama görevine atanınca, hesapları tutmakta zorluk yaşadığı için Pascal ona mekanik bir hesap

makinesi yapmaya başladığında 19 yaşındaydı. Pascal, babasının üye olduğu ve

matematik konularının tartışıldığı Merssenne Akademisi’ne çocuk yaşta kabul

edilmişti.

Torricelli’nin cıvalı barometresine ilgi duyan Pascal, vakumun varlığını kanıtlayan deneyler geliştirdi.
Daha sonra bilim dünyası, Pascal’a duyulan saygı nedeniyle, basınç birimine Pascal adını verdi.

B. Pascal, üstün zekası ve matematik dehasıyla bilim dünyasına önemli katkılar yaptı.
Genellikle matematikçilerin ilgi duymadığı pratik uygulamalarda da başarılı olan Pascal

yaşamı boyunca yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle 39 yaşında yaşamını yitirdi.

Pascal’ın Mekanik Hesap Makinesi

Pascal’ın icat ettiği hesap makinesi 17. yüzyıl boyunca, çalışan ilk ve tek

mekanik hesap makinesiydi.
Dünyada ilk kez Sümerler, abaküsün atası sayılan

hesap yapma yöntemini buldu. Boncuklardan oluşan abaküs daha sonra

keşfedildi.
Mekanik saatlerin icadı, dişli çarklarla hesap yapma fikrini doğursa

da Pascal’dan önceki denemeler başarısız olmuştu. Pascal 19 yaşında başladığı

üretim çalışması boyunca 50 civarında prototip makine üretti. Üç yıl süren bu

çalışma sonunda yaptığı makinesini 1645’te tanıttı ve daha sonra 20 makine

daha üretti.
Bu makinelerin bir kısmı günümüze ulaştı ve müzelerde

sergileniyor.
Pascal’ın bu başarısı, Fransa Kralı 14. Louis tarafından da takdir

edildi ve kralın imzaladığı bir belge ile Fransa’da hesap makinesi geliştirme ve

üretme hakkı Pascal’a verildi.