AIDS nedir?

 AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) HIV virüsü tarafından olşturulan, Türkçe'de “Edinsel Bağışıklık Yetmezliği Sendromu” olarak adlandırılan bir hastalıklar bütünüdür. Tedavi olanaklarından yararlanılmadığı durumlarda zamanla zayıflayıp savunmasız hale gelen Her HIV taşıyıcısı aynı zamanda AIDS gelişimi de görülmüş kişi demek değildir. AIDS, taşıyıcı bir kimsenin HIV nedeniyle ciddi enfeksiyonlardan birini geliştirmiş ya da kan testleriyle ölçülebilen bağışıklık sistemi hücrelerinin virüs tarafından yüksek düzeyde tahrip edilmiş olmasıyla tanımlanabilir.

Dünyadaki HIV taşıyıcısı kişi sayısı milyonlarla ifade edilmekteyken, ülkemizdeki istatistiklere göre yüzlerce HIV Pozitif insanımız vardır. Gönüllü katılımcıların da desteğini düşünerek bir başka bilmeniz gereken şey, yalnız olmadığınızdır.

AIDS hakkında doğru bilinen yanlışlar

İlk olarak eşcinsellerde ortaya çıkan AIDS hastalığı konusunda vatandaşlar arasında kabul edilen anlayışların pek çoğu gerçekleri yansıtmıyor.

Sağlık Bakanlığı'ndan alınan bilgiye göre, birçok kişi halen, bu hastalığı “homoseksüel” hastalığı olarak bildiği için test yaptırmaktan kaçınıyor.

Vatandaşlar arasında hastalıkla ilgili genellikle yanlış bilgiler, söylenti şeklinde kulaktan kulağa yayılıyor ve bunlara zamanla inanılıyor. Bilim adamları, ciddi bir bilgi kirliliği yaşanan AIDS konusunda bilinmesi gerekenleri şöyle sıralıyor:

* Sadece cinsel ilişki ve kan yoluyla geçen AIDS, yalnızca homoseksüel hastalığı değil. Karşı cins ile ilişki de belirgin geçiş yollarından biri.

* AIDS, kişilerarası normal temaslarla, kapı kollarından, yatak çarşaflarından, havlulardan, paradan, sabundan, ortak kullanılan banyo, sauna, kaplıcalar ve plajlardan bulaşmaz.

* “AIDS ter, idrar ve dışkı ile yayılır ve bulaşır” kavramları yanlış.

* Sivrisinekler, AIDS bulaştırmaz.

* AIDS virüsü taşıyan bir kimsenin kullandığı iğnenin, herhangi bir nedenle paylaşılması virüsü bulaştırır.

* Cinsel ilişki sırasında doğru prezervatif kullanımı, AIDS'in bulaşmasını önler.

* Gebelikte AIDS virüsü taşıyan bir anneden, bebeğine virüs bulaşması olasılığı vardır.

* Hastalık belirtileri görülmeden, yıllar süren virüs bulaştırma devri yaşanır.

* AIDS virüsünü taşıyan kişiyi, hastalık belirtileri çıkmadan sağlıklı kişilerden ayırt etmek için test yapılmalıdır.

İLK HASTA EŞCİNSEL BİR MANKEN

AIDS, 1979 yılında ABD'de, nedeni bilinmeyen ve henüz tedavisi bulunmayan, çoğunlukla ölümle sonuçlanan bir hastalık olarak ortaya çıktı, 1981 yılında ise teşhis edildi. Ortaya çıkışından 1983 yılına kadar ABD'de 1300 kişide görülen hastalık, aralarında Almanya, Fransa ve Danimarka'nın da bulunduğu 16 ülkede daha görüldü ve 1983 yılı sonunda hastalığa yakalananların sayısı 2000'i aştı.

Hastalık, ilk olarak ABD'nin New York, San Fransisco ve Los Angeles kentlerinde, hemen hemen eşzamanlı ortaya çıktı. İlk AIDS vakalarından biri, 1981 Ocak ayında boğaz ve yemek borusu mantarla kaplanmış olarak çok ağır bir durumda acil servise yatırılan 31 yaşında eşcinsel bir mankendi. Bu ilk vakalarda, temel bulgu olarak nedeni bilinmeyen bir bağışıklık yetersizliği veya tümden bağışıklık yokluğu saptandı. Bu nedenle hastalık “Acguired İmmune-Deficiency Syndrome” (edinilmiş bağışıklık yetersizliği sendromu) veya kısaca “AIDS” diye adlandırıldı.

Hastalık, en sık eşcinsellerde görülmekle beraber, damariçi uyuşturucu (eroin, morfin) kullananlarda, göçmenlerde, hemofili hastalarında, ayrıca bu gruplardan hiçbirine girmeyen küçük çocuklarda da görülüyor.



AIDS hakkında doğru sanılan yanlışlar

AIDS, kişilerarası normal temaslarla, kapı kollarından, havlulardan, paradan, sabundan bulaşmaz. “AIDS ter, idrar ve dışkı ile yayılır ve bulaşır” kavramları yanlıştır. Sivrisinekler, AIDS bulaştırmaz.

Sağlık Bakanlığı'ndan alınan bilgiye göre, birçok kişi halen, bu hastalığı “homoseksüel” hastalığı olarak bildiği için test yaptırmaktan kaçınıyor. Vatandaşlar arasında hastalıkla ilgili genellikle yanlış bilgiler, söylenti şeklinde kulaktan kulağa yayılıyor ve bunlara zamanla inanılıyor.

Bilim adamları, AIDS konusunda bilinmesi gerekenleri şöyle sıralıyor:

* Sadece cinsel ilişki ve kan yoluyla geçen AIDS, yalnızca homoseksüel hastalığı değil. Karşı cins ile ilişki de belirgin geçiş yollarından biri.

* AIDS, kişilerarası normal temaslarla, kapı kollarından, yatak çarşaflarından, havlulardan, paradan, sabundan, ortak kullanılan banyo, sauna, kaplıcalar ve plajlardan bulaşmaz.

* “AIDS ter, idrar ve dışkı ile yayılır ve bulaşır” kavramları yanlış.

* Sivrisinekler, AIDS bulaştırmaz.

* AIDS virüsü taşıyan bir kimsenin kullandığı iğnenin, herhangi bir nedenle paylaşılması virüsü bulaştırır.

* Cinsel ilişki sırasında doğru prezervatif kullanımı, AIDS'in bulaşmasını önler.

* Gebelikte AIDS virüsü taşıyan bir anneden, bebeğine virüs bulaşması olasılığı vardır.

* AIDS virüsünü taşıyan kişiyi, hastalık belirtileri çıkmadan sağlıklı kişilerden ayırt etmek için test yapılmalıdır.

5-19 YAŞ ARASINDA 57 HASTA VAR

Hastalık, en sık eşcinsellerde görülmekle beraber, damar içi uyuşturucu (eroin, morfin) kullananlarda, hemofili hastalarında, ayrıca bu gruplardan hiçbirine girmeyen kimselerde de zaman zaman görülüyor. Sağlık Bakanlığı'nın 2003 Haziran ayı verilerine göre, 5-19 yaşları arasında 57 HIV taşıyıcısı bulunuyor.

AIDS vaka ve taşıyıcılarının yaş ve cinsiyete göre dağılımı: