Diyet Kolaya Mentos Atınca Neden Fışkırır?

Diyet kolaya mentos attığımızda neden fışkırır hiç düşündünüz mü? Daha önce diyet kola mentos gayzerlerine dair pek çok teori ortaya atılsa da, bugün en genel geçer teori çekirdekleşme adı verilen bir proses. Öğrenciler için ilginç bir fen projesi bile olabilir.

Bilim 25.11.2015, 22:10 26.11.2015, 00:16
Diyet Kolaya Mentos Atınca Neden Fışkırır?

 Diyet kolaya mentos attığımızda neden fışkırır hiç düşündünüz mü? Daha önce diyet kola mentos gayzerlerine dair pek çok teori ortaya atılsa da, bugün en genel geçer teori çekirdekleşme adı verilen bir proses. Öğrenciler için ilginç bir fen projesi bile olabilir.

Naneli ya da meyveli Mentos diyet kolaya atılırsa, şişenin ağız genişliğine bağlı olarak, kola 10 metreye kadar çıkabilir.


Daha 2006’da Mythbusters programında şekerlerdeki akasya zamkı ve jelatinin, diyet koladaki kafein, potasyum benzoat ve aspartamla reaksiyonundan kaynaklandığı söylense de bu iddiaların bilimsel bir dayanağı yoktu. Sonunda ABD’de yapılan bir araştırma bu fışkırmaya neyin sebep olduğunu ortaya çıkardı.

Gazlı İçecekler

Araştırmacılar teoriyi oluşturmak için Diyet Kola ile Mentos (meyveli ve naneli),naneli yiyecekler, bulaşık makinesi deterjanı, sofra tuzu ve kum ile gerçekleşen reaksiyonları test etti. Ayrıca kafeinsiz içecekler, şekerli kolalar,maden suyu ve tonikle denemeler yaptı. Bütün reaksiyonlarda şişeleri 10 derecelik açıyla yerleştirdiler ve videoya aldılar. Araştırmacılar toplam kütle kaybının ve şekerin yüzey sertliğine etkisini araştırdı.

Araştırmanın sonucunda naneli, meyveli fark etmeksizin bütün mentos türlerinin diyet kolayla en yüksek kola şelalesini oluşturduğunu gösterdi. Bu şelaleler yatayda 7 metre uzağa kadar ilerleyebiliyor. Kafeinsiz diyet kolada aynı şekilde fışkırma yapıyor ve kafein reaksiyonu hızlandırmıyor. Ayrıca diyet kolanın önceki ve sonraki pH ölçümlerine göre asitlik değişmiyor, yani bu basit bir asit-baz reaksiyonu değil. Mentos şekerinin belli olmasa da yüzeyi sanki bir golf topu gibi çukurlu, bu nedenle su moleküllerinin verimli polar etkileşimlerine imkan tanıyor.


Sert Şeker

“Su molekülleri bir diğeriyle etkileşime girme eğilimindeler, fakat gazlı içeceğe bir şey attığınızda su molekülleri arasındaki iletişim kesilerek, baloncukların arttığı bölgelere dönüşüyor. Bununla beraber eğer yeterince bu sert şekerlerden attığınızda dolayısıyla yüzey alanı artıyor ve kabarcıkların daha fazla alana yayılması sağlanıyor. 

Yani Mentos şekerinin çukurlu yapısı, yüzey alanını arttırdığından çekirdekleşmeyi kolaylaştırıyor. Ayrıca yüzey gerilimin az olması kabarcıkların çıkışını hızlandırıyor. Yapılan ölçümler sonucunda tatlandırıcı aspartamlı suyun, şekerli suda daha düşük yüzey gerilimine sahip olduğunu gösterdi. Bu nedenle diyet kola daha fazla fışkırıyor. Diğer bir faktör ise Mentos’un içerdiği akasya zamkının (arap zamkı), sıvıdaki yüzey gerilimini azaltan bir yüzey aktif madde olması. Diğer naneli şekerler, bu yüzey aktif madde olmadan bu kadar büyük fışkırmalar yaratamıyor. Mentos şekerin yoğunluğu biraz daha fazla bu nedenle hızla kolada batarak, çabucak diğer baloncukları besleyen kabarcıklar yaratıyor. Bu  nedenle ezilmiş mentoslar ancak küçük fışkırmalar üretebiliyor. Mentos ve diyet kola ilgili ilginç deneyler yaparak, öğrenciler bilime teşvik edilebilir.

#bilim #kafein #Fizik #diyet kola #Mentos #Gazlı içecekler #sert şeker #Faydalı Bigiler #potasyum #benzoat #aspartam #naneli yiyecekler #bulaşık makinesi deterjanı #sofra tuzu #reaksiyon #arap zamkı
Yorumlar (0)
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 02 Mayıs 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 31 80
2. Fenerbahçe 31 75
3. Samsunspor 32 54
4. Beşiktaş 31 52
5. Eyüpspor 32 50
6. Başakşehir 31 48
7. Trabzonspor 31 45
8. Göztepe 31 43
9. Konyaspor 32 43
10. Kasımpaşa 31 42
11. Gaziantep FK 31 42
12. Kayserispor 31 40
13. Antalyaspor 31 40
14. Rizespor 31 37
15. Sivasspor 32 34
16. Alanyaspor 31 34
17. Bodrum FK 32 34
18. Hatayspor 31 19
19. A.Demirspor 31 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 36 69
2. Karagümrük 36 63
3. Gençlerbirliği 36 62
4. Bandırmaspor 36 60
5. İstanbulspor 36 58
6. Erzurumspor 36 58
7. Iğdır FK 36 55
8. Boluspor 36 55
9. Amed Sportif 36 54
10. Ümraniye 36 53
11. Esenler Erokspor 36 52
12. Keçiörengücü 36 51
13. Ahlatçı Çorum FK 36 51
14. Sakaryaspor 36 48
15. Pendikspor 36 45
16. Manisa FK 36 44
17. Ankaragücü 36 42
18. Şanlıurfaspor 36 40
19. Adanaspor 36 30
20. Yeni Malatyaspor 36 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 34 82
2. Arsenal 34 67
3. Newcastle 34 62
4. M.City 34 61
5. Chelsea 34 60
6. Nottingham Forest 34 60
7. Aston Villa 34 57
8. Fulham 34 51
9. Brighton 34 51
10. Bournemouth 34 50
11. Brentford 34 49
12. Crystal Palace 34 45
13. Wolves 34 41
14. M. United 34 39
15. Everton 34 38
16. Tottenham 34 37
17. West Ham United 34 36
18. Ipswich Town 34 21
19. Leicester City 34 18
20. Southampton 34 11
Takımlar O P
1. Barcelona 33 76
2. Real Madrid 33 72
3. Atletico Madrid 33 66
4. Athletic Bilbao 33 60
5. Villarreal 33 55
6. Real Betis 33 54
7. Celta Vigo 33 46
8. Osasuna 33 44
9. Mallorca 33 44
10. Real Sociedad 33 42
11. Rayo Vallecano 33 41
12. Getafe 33 39
13. Espanyol 33 39
14. Valencia 33 39
15. Sevilla 33 37
16. Girona 33 35
17. Deportivo Alaves 33 34
18. Las Palmas 33 32
19. Leganes 33 30
20. Real Valladolid 33 16