Zebraların Çizgileri Neden Var?

Yeni bir araştırma, yaşadıkları ortamın sıcaklığıyla zebraların çizgileri arasında bağlantı kuruyor.

Hayvanlar 10.03.2016, 12:28 Batuhan
Zebraların Çizgileri Neden Var?
 Zebralar neden çizgili?

Yaban hayatında bilim insanlarının en sevdiği sorulardan biri, yeni bir araştırma sonucu bir cevap daha kazandı.
Araştırmacıların, Royal Society Open Science dergisinde geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamaya göre, bu sorunun cevabı büyük olasılıkla zebraların vücut ısısını düşürmesinde ve sıcak iklimlerde daha çok görülen hastalık taşıyıcı böceklerin uzaklaştırılmasında yatıyor.

Her üç zebra türünde de, Afrika’nın yabani manda ve antilop gibi donuk renkli otoburları arasında, özellikle de solgun savan renkleri arasında kolayca göze çarpan belirgin siyah beyaz çizgileri var. Daha çok göze çarpmak, zebranın aslana öğle yemeği olma olasılığını artırıyor.Bu “çizgi bilmecesi” Darwin de dâhil bilim insanlarını yüzlerce yıldır meşgul ediyor. Zebraların neden çizgili olduğuna dair başlıca beş teori var: böcekleri kaçırmak, optik yanılsama yaratarak kamuflaj sağlamak, yırtıcıların kafasını karıştırmak, beden ısısını düşürmek ve hayvanların birbirlerini tanımasını sağlamak.Etiyopya’dan Güney Afrika’ya kadar varlık gösteren en yaygın tür olan ova zebrası üzerinde yapılan yeni bir analiz sonucunda, bu teorilerden hiçbiri şüpheye yer bırakmayacak şekilde öne çıkmıyor.Ancak araştırma, çizgilerle en güçlü ilişkisi olan faktörün sıcaklık olduğunu öne sürüyor. Araştırmanın sonuçlarına göre hava ne kadar sıcaksa zebranın o kadar fazla çizgisi oluyor.


Çizgi FaktörüKaliforniya Üniversitesi Los Angeles kampüsünde biyolog olarak görevli Brenda Larison ve meslektaşları, National Geographic Society’ye bağlı Araştırma ve Keşif Komitesi tarafından desteklenen bir proje kapsamında Afrika’daki 16 zebra popülasyonunun çizgi biçimlerini incelediler.

Ekip daha sonra toprağın nem oranı, yağmur miktarı, hastalık taşıyıcı çeçesineği yaygınlığı ve aslan dağılımı gibi 29 farklı çevre faktörünü ölçtü. Ardından, zebranın yayılım alanlarındaki çizgi biçimi farklılıklarıyla hangi faktörlerin bağlantılı olduğunu anlamak amacıyla bilgisayara aktardı.Larison, en önemli iki faktörün, hayvanın yaşadığı bölgedeki ısının istikrarı ve yılın en soğuk zamanındaki ortalama ısı olduğunu söylüyor.Bundan sonra bir adım daha atan araştırmacılar, bu iki sıcaklık değişkenini kullanarak araştırmaya dâhil edilmeyen zebra popülasyonlarının çizgi biçimini tahmin ettiler.

“Büyük bir doğruluk oranıyla tahmin edebileceğimizi ortaya koyduk,” diyor Larison.Serinletici Etki?Sıcaklığın neden çizgileri etkilediğinin de bir başka soru olduğunu belirten Larison, iki olasılık üzerinde duruyor.Bir tanesi “serinletici girdap” teorisi.  Hava zebraya değdiğinde oluşan akım siyah bölümlerde daha güçlü ve hızlı olurken (çünkü siyah renk beyaza göre daha fazla ısı soğurur), beyaz kısımlarda daha yavaş meydana geliyor. Bu birbirine zıt hava akımının kesiştiği yerde oluşan küçük hava girdapları, zebranın derisini serinletmeye yarıyor olabilir. Larison, bol çizgili zebraların deri ısısının, aynı bölgede yaşayan çizgisiz hayvanlara kıyasla 3 derece daha düşük olduğuna dair kanıtlar olduğunu söylüyor.

Diğer teoriye göre ise çizgiler hastalıklara karşı bir engel olabilir. Saha çalışmaları, sıcağı seven at sineği gibi hastalık taşıyıcı ısırgan sineklerin çizgili yüzeylere konmaktan hoşlanmadığını gösteriyor.Kaliforniya Üniversitesi Davis kampüsünde biyolog olarak görevli Tim Caro hastalık teorisini destekliyor. “Bizim sonuçlarda da çok büyük benzerlikler var,” diyen Caro’nun yaptığı araştırma da çizgilerle ısırgan sineklerin birbiriyle ilgili olduğunu gösteriyor. “At sinekleri tarafından taşınan çok kötü hastalıklar var,” diyor. “At gribi gibi birçok hastalık taşıyorlar ve bu hastalıklar sıcak ve nemli ortamlarda daha büyük problem oluyor.”

Aslan Hipotezi Asılsız  

Ne yeni araştırmada ne de Caro’nun çalışmasında çizgilerle aslanlar arasında bir ilişki bulunmadı. “Halk arasında çizgilerin yırtıcıları şaşırtmaya yönelik olduğuna dair yaygın bir inanç var,” diyor Caro. “Ama bu fikrin asılsız olduğu ortaya çıktı.”

#hayvanlar #zebra #çizgileri #neden var
Yorumlar (0)
5
kısa süreli hafif yoğunluklu yağmur
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 05 Mayıs 2025
İmsak 06:49
Güneş 08:21
Öğle 13:10
İkindi 15:29
Akşam 17:49
Yatsı 19:16
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 32 83
2. Fenerbahçe 32 75
3. Samsunspor 33 57
4. Beşiktaş 32 55
5. Başakşehir 32 51
6. Eyüpspor 33 50
7. Göztepe 32 46
8. Trabzonspor 31 45
9. Antalyaspor 32 43
10. Konyaspor 33 43
11. Kasımpaşa 31 42
12. Gaziantep FK 32 42
13. Kayserispor 32 41
14. Rizespor 32 40
15. Alanyaspor 32 35
16. Sivasspor 33 34
17. Bodrum FK 32 34
18. Hatayspor 32 19
19. A.Demirspor 32 -2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 37 69
2. Gençlerbirliği 37 65
3. Karagümrük 37 63
4. İstanbulspor 37 61
5. Erzurumspor 37 61
6. Bandırmaspor 37 61
7. Iğdır FK 37 58
8. Boluspor 37 58
9. Amed Sportif 37 57
10. Ahlatçı Çorum FK 37 54
11. Ümraniye 37 53
12. Esenler Erokspor 37 52
13. Keçiörengücü 37 51
14. Pendikspor 37 48
15. Sakaryaspor 37 48
16. Ankaragücü 37 45
17. Manisa FK 37 45
18. Şanlıurfaspor 37 40
19. Adanaspor 37 30
20. Yeni Malatyaspor 37 -21
Takımlar O P
1. Liverpool 35 82
2. Arsenal 35 67
3. M.City 35 64
4. Newcastle 35 63
5. Chelsea 35 63
6. Nottingham Forest 34 60
7. Aston Villa 35 60
8. Bournemouth 35 53
9. Brentford 35 52
10. Brighton 35 52
11. Fulham 35 51
12. Crystal Palace 34 45
13. Wolves 35 41
14. Everton 35 39
15. M. United 35 39
16. Tottenham 35 38
17. West Ham United 35 37
18. Ipswich Town 35 22
19. Leicester City 35 21
20. Southampton 35 11
Takımlar O P
1. Barcelona 34 79
2. Real Madrid 34 75
3. Atletico Madrid 34 67
4. Athletic Bilbao 34 61
5. Villarreal 34 58
6. Real Betis 34 57
7. Celta Vigo 34 46
8. Rayo Vallecano 34 44
9. Mallorca 33 44
10. Osasuna 34 44
11. Real Sociedad 34 43
12. Valencia 34 42
13. Getafe 34 39
14. Espanyol 34 39
15. Sevilla 34 38
16. Alaves 34 35
17. Girona 33 35
18. Las Palmas 34 32
19. Leganes 34 31
20. Real Valladolid 34 16